FILMANALYSE
United Artists (Prod.) en Chaplin, C. (Reg.). (1931).
City Lights. Verenigde Staten: United Artist
Beschrijving personage
Chaplin speelt zelf de gedoodverfde protagonist in zijn te krappe jasje, veel te grote schoenen en broek en met de alom gekende bolhoed en wandelstok wist hij al vele malen voordien in diverse klassieke meesterwerken alle harten te stelen.
Het personage is duidelijk een flat character dat nauwelijks evolueert doorheen het verhaal. Chaplin personifieert immers de gedroomde underdog, die de toeschouwer afwisselend aan het lachen en het huilen brengt. Hij wordt afgebeeld ten opzichte van een exuberante rijkaard zonder scrupules, die als antagonist aan de kaak wordt gesteld zonder hem evenwel te veroordelen, want ook hij is slechts een slachtoffer van het kapitalistische systeem.
De statisch voorgestelde zwerver wordt perfect gecast door Chaplin zelf, het ouderwetse sprookje is een ultieme mix van een dramatische levensloop en een uiterst grappige setting die te allen tijde een extra dimensie aan het geheel geven.
De beroemde Chaplinfiguur, die in vele films als een wat onhandige, doch eeuwig hoffelijke schlemiel wordt geportretteerd, speelt hier de pannen van het dak. De acteur/regisseur weet als geen ander de typische charme van de "stomme film" te gebruiken om je aan je stoel te kluisteren. De zwart/witbeelden en de typische mimiek van de hoofdpersonages versterken de armoedige setting en de dramatische geluidsscore zegt meer dan duizend woorden.
Verhaalstructuur /geluid
Bij de release van de film was de "stomme film "eigenlijk al 3 jaren ten grave gedragen ten voordele van de geluidsfilm. Chaplin hield voet bij stuk omdat hij ook mede-eigenaar was van de filmstudio en de vagebondfiguur komt uiterwaard veel beter tot zijn recht zonder enige vorm van dialoog.
Het flinterdunne verhaaltje over een blind bloemenmeisje dat dankzij een simpele ziel een operatie kan ondergaan en alzo haar zicht terugkrijgt, doet er eigenlijk weinig toe. De geniale regie van een meester-verteller en uitmuntende cineast plaatsen dit liefdesverhaal op eenzame hoogte.
Door de kenmerkende muziekscore en het gebrek aan dialoog wordt de kijker met de neus op de feiten gedrukt en geniet hij meer van de schitterende beelden. Het blinde meisje dat vertolkt wordt door een actrice in haar eerste filmrol, is zo levensecht en aangrijpend dat slechts weinigen het einde van de film halen zonder zakdoek. De dramatische en grappige scènes wisselen elkaar in hoog tempo af, waardoor de vaart er nooit uit gaat. De slotscène is één van de ontroerendste pareltjes uit de filmgeschiedenis: een simpele handdruk zonder woorden verraadt het geheim van haar redder in nood en de wederzijdse blikken blijven nog lang op je netvlies nazinderen.
Kijkervaring
De hedendaagse kijker kent nauwelijks nog het principe van de "stomme film". Onze generatie is immers opgegroeid met blockbusters, die bol staan van de speciale effecten en de spectaculaire plotwendingen. Het intrinsieke verhaal is meestal ondergeschikt aan de computeranimatie en de profilering van de beroemde hoofdpersonages.
Als dertiger met weinig filmervaring qua klassiekers vergt het een stevige reset van je brein om aan een "stomme film" te beginnen. Het genre was me totaal onbekend, maar na enkele minuten was ik reeds helemaal van de wereld.
Chaplin is een meester-verteller die je als kijker, jong of oud, meezuigt in het verhaal. De setting is fenomenaal, de muziek geeft een extra dynamiek aan het geheel en de acteerprestaties van de protagonisten spatten gewoon van het scherm. Ook mijn zakdoek hield het niet lang droog, soms van het gieren van het lachen, soms van extreme ontroering.
Nu pas besef ik te volle dat vergeten filmgenres voor een onvergetelijke ervaring kunnen zorgen. Het was een aangename verassing om me te laten onderdompelen in een compleet andere wereld. De beelden spraken inderdaad voor zich. Op geen enkel ogenblik heb ik de dialogen gemist. Ik ben dan ook van plan om zeker nog eens een Chaplinmeesterwerk te bekijken met een doosje Kleenex bij de hand!
3 scènes
Prachtige fotografie van de zwerver die geen onderdak heeft en zich te slapen legt op een stenen trap. Een beeld dat meer zegt dan vele woorden.
De arme zwerver die een rijkaard redt van de verdrinkingsdood/zelfmoord. Het is het begin van een fascinerend verhaal met een ontroerend einde.
De ontmoetingen tussen de zwerver en het bloemenmeisje zijn van een ongekende schoonheid. De hoofdpersonages spelen werkelijk de pannen van het dak.
